Trakya Yağlı Tohumlar Kooperatifleri Birliği (Trakya Birlik), yüzde 40 yağ oranlı ayçiçeği için tonuna 12 bin lira avans ödemesi yapılacağını açıkladı.
Trakya Birlik’ten yapılan açıklamada, dünyada 2020 yılında başlayan ve 2 yılı aşkın mühlet ağır bir formda seyreden pandeminin akabinde, önde gelen hububat ve yağlı tohum üreticileri Rusya ve Ukrayna ortasında süregelen savaş ile birlikte başta ayçiçeği ve buğday olmak üzere tüm tarım eserlerinin ne kadar stratejik ehemmiyete haiz olduğunun ortaya çıktığı, besin ham unsurlarında yaşanabilecek en küçük bir tedarik kasvetinin ülkeleri nasıl bir kaosa sürükleyeceği, dünya genelinde yaşanan besin kuyrukları ve ölçü kısıtları ile yaşanarak deneyim edildiği belirtildi.
Açıklamada, bilhassa ayçiçeği tohumu ve yağı bu süreçte temininde en çok problem yaşanan ve bu bağlamda fiyatı en çok artan ziraî emtiaların başında geldiği söz edilerek, şöyle denildi:
* “Yurt içi ekim/üretim durumu değerlendirildiğinde ise küresel ölçekte ayçiçeği tohumunda yaşanan üst istikametli fiyat hareketlerinin oluşturduğu beklentiler ile ekim alanlarında yaşanan artışın yanı sıra Tarım Bakanlığımız ile birçok belediyenin ayçiçek üreticilerine sağladığı hibe tohum takviyesi sonucunda, ülkemizde bu yıl yağlık ayçiçeği ekim alanlarında yaklaşık yüzde 10luk bir artış gözlenmektedir.
* Ülkemizde bu yıl toplam yağlık ayçiçeği rekoltesinin minimum 1 milyon 800 bin-1 milyon 850 bin ton düzeyinde gerçekleştirilerek, ülke yeterlilik oranının yüzde 70 düzeyini aşması beklenmektedir. Ülkemiz yağlık ayçiçeği üretiminde yaşanan bu artışın çiftçi memnuniyetinin sağlanarak sürdürülebilir kılınması, bu suretle ülkenin kendi kendine yeterlilik düzeyi olan taban 2 milyon 500 bin ton üretim maksadına ulaşılması için 2022/2023 üretim dönemi çiftçi fiyatlaması büyük değer arz etmektedir. İthal tohum ve ham yağda yüzde 0 olarak uygulanan gümrük vergileri ve tahıl koridoru tesiriyle eser arzında yaşanan artış, ülkemiz iç piyasa fiyat dinamiklerini çiftçi aleyhine baskı altına almaktadır.
* Bu dinamikler çerçevesinde ülkemizde ayçiçeği hasadı Adana bölgesinde ağustos ayı itibariyle yağ oranı primsiz 10 bin lira/ton düzeylerinden süreç görmeye başlamıştır. Bölgemizde ise hasat ağustos ayı ortalarında başlamış olup süregelen yağışların tesiriyle daha geniş bir vakit dönemine yayılarak devam etmektedir.
* Borsa ve hür piyasada hasadın birinci başladığı günlerde 40 randıman karşılığı ayçiçek tohumu fiyatı düşük hacimli olarak 11 bin-11 bin 500 lira/ton düzeylerinde süreç görmekte iken, Ukrayna ve Rusyanın yüksek dönem stoklarının varlığında tahıl koridorunun işlerlik kazanmasının tesiriyle eser fiyatları süratli biçimde gerilemiş ve yerli endüstrici tedarik konusunda tartısını ithal esere vermeye başlamıştır.
* Bu gelişmelerin ışığında gerek yurt dışı tarım eser fiyatlarında yaşanan süratli düşüşlerin tesiri gerekse de iç piyasada talep tarafında yaşanan önemli daralmanın tesirleriyle yurt içi yağlık ayçiçeği fiyatları 10 bin-10 bin 500 lira/ton bandına gerilemiş bulunmaktadır. Halihazırda sıfır gümrük vergisi uygulaması devam eden ayçiçeği ithal maliyetleri yüzde 40 yağ karşılığı 10 bin-10 bin 250 lira/ton düzeylerine, ithal ham yağ fiyatları ise 22 bin22 bin 500 lira/ton düzeylerine gerilemiştir”
Trakya Birlik tarafından, iç ve dış piyasa şartlarında ortaya çıkan tablonun, üretici talep ve gelir beklentilerinin ilgili bakanlıklarla dönem öncesi paylaşılarak, piyasada oluşan ticari risklerin minimize edilmesi, bu suretle üretici beklentilerinin karşılanması noktasında gerek eser takviyesi gerekse de ithal eserlerle ilgili tanımlanabilecek uygulamaların ülke üretiminde yakalanan ivmenin önümüzdeki dönemde da sürdürülmesinde çok kıymetli katkılar sağlayacağı lisana getirilen açıklamada şu sözlere yer verildi:
* “Halihazırda, Fark Ödemesi Dayanağı ile İthal ham yağda sıfır olarak uygulanan verginin makul oranda yükseltilmesi konusundaki taleplerimizin olumlu karşılanması konularında umutlu bekleyişimiz devam etmektedir. Bu prestijle, ülkemizdeki mevcut gümrük rejimi uygulamaları, dünya rekoltesi ve beklenen fiyat düzeyleri, döviz kurlarının muhtemel seyri üzere fiyatlamaya etki eden tüm parametrelerin yanı sıra üretici ortaklarımızın üretim maliyetleri ve eserden beklenen gelir düzeyleri Birliğimizce kıymetlendirilerek oluşan piyasa şartları çerçevesinde 2022/2023 döneminde üretici ortaklarımıza yüzde 40 yağlı baz eser için 12 bin lira/ton avans ödemesi yapılmasını karar altına alınmış olup, memleketler arası kontrat oranı olan yüzde 44 yağ oranlı ayçiçeği eseri için avans ödemesi 12 bin 720 lira/ton, yüzde 50 yağlı eser için avans ödemesi 13 bin 800 lira/ton olarak uygulanacaktır.
* Üstte sayılan parametrelerde üretici ortaklarımızın lehine olabilecek muhtemel gelişmeler de kıymetlendirilerek ön alım fiyatı belirlenecek olup, belirlenecek ön alım fiyatı üzerinden eser döken tüm ortaklarımız için fark ödemesi yapılabilecektir. Ham yağ oranına nazaran yapılan alımlarda yüzde 41 ve üzeri yağ oranı çıkan eserler yüksek yağ oranlı eser olarak pahalandırılacak olup, her bir yüzde puan artışı için yüzde 40 standart yağ oranlı eser fiyatına yüzde 1,5 oranında prim uygulanacaktır.”
“ÜRÜN BEDELİ ÖDEMELERİ TESLİMAT TARİHLERİNE NAZARAN BELİRLENECEK”
Açıklamada, ağustos ayının son çeyreği ile başlayan hasadın büyük oranda ekim ayının ortalarında tamamlanmasının beklendiği belirtilerek, “Birliğimize bağlı 48 kooperatifimize ilişkin 108 alım merkezi ve iki fabrikamızda ayçiçeği mübayaası bugün itibariyle 100 bin tona yaklaşmıştır. Birliğimiz tarafından 2022/2023 üretim döneminde üretici ortaklarından mübayaa edilecek eser bedeli ödemeleri teslimat tarihlerine nazaran belirlenecek ödeme programı çerçevesinde bağlı kooperatiflerimiz vasıtasıyla gerçekleştirilecektir. 2022/2023 ziraî üretim döneminin ülkemiz, milletimiz, üretici ortaklarımız ve tüm çiftçilerimiz için bereketli ve iyi olmasını diler, her şart ve koşulda büyük bir özveriyle ülkemiz için üretimine durmaksızın devam eden milletin efendisi cefakâr Türk çiftçisine teşekkür ve şükranlarımızı sunarız denildi. (DHA)