“Sağlıklı beslenmenin altın kurallarından biri de işlenmiş yani raf ömrü uzun olan ambalajlı besinleri mümkün olduğunca tüketmemektir” diyen Endokrin Cerrahisi Uzmanı Prof. Dr. Yeşim Erbil, bunu başarmanın kolay yollarını açıkladı.
İşlenmiş besinler denince; aklımıza çabucak çeşitli katkı unsurları içeren, paketlenmiş besinler geliyor. Münasebetiyle marketlerde satılan yiyeceklerin neredeyse hepsinin bu sınıfa girdiğini hatırlatan Endokrin Cerrahisi Uzmanı Prof. Dr. Yeşim Erbil, “Yapılan pek çok bilimsel araştırma, bilhassa çok işlenmiş besinlerin obezite, kanser, kalp ve diyabet üzere kronik hastalıkların kıymetli nedenlerinden biri olduğunu göstermektedir” dedi ve sağlıklı beslenmek için dikkat edilmesi gereken noktaları şöyle sıraladı…
Yeşim Erbil
Bakliyatları pişirip dondurucuda depolayın
Günümüz şartlarında çalışma hayatı içinde olan insanların iş çıkışı yemek hazırlamaları her vakit mümkün olmamakta ve fast food biçimi eserler ısmarlanmaktadır. Bunun yerine uygun vakitlerde derin dondurucuya pişirilmiş yemek depolamak makul olacaktır. Bilhassa bakliyatların pişirilip, depolanması ömrü kolaylaştırır.
SUYU AROMALANDIRIN
Beyaz undan yapılmış ekmek ve pastane eserleri yerine tam buğday yahut çok tahıllı eserler tüketilmelidir. Şeker içeren meyve suları, güç içeceği yahut sodaların yerine su içilmelidir. Su; tarçın çubuğu, nane, limon ile aromalandırılıp lezzetli hale getirilebilir.
GÜNDE EN AZ 3 PORSİYON ZERZEVAT TÜKETİN
Gün içerisinde tüketilen besinlerin birçoklarının sebzelerden oluşması işlenmiş besinlerden uzak kalmayı sağlayacaktır. Dünya Sıhhat Örgütü’nün de önerisi günde en az üç porsiyon zerzevat tüketilmesi istikametindedir. Doğal sebzelerin mümkünse ekolojik pazarlardan alınıp; mevsiminde, taze ve hormonsuz olmasına dikkat edilmelidir.
SOSUNUZU KENDİNİZ HAZIRLAYIN
Her türlü salata yahut makarna sosları katkı hususları, yüksek sodyum ve şeker içerir. Üstelik raf ömrü uzun olan her eser yüksek işlenmiş besin grubundadır. Bunların yerine sosların meskende hazırlanması uygun olacaktır.
BAZILARINI ÖLÇÜLÜ TÜKETİN
Pişirilmiş, konserve edilmiş, dondurulmuş, pastörize edilmiş ve paketlenmiş besinler işlenmiş besinler kapsamına girer. Genel bir kural olarak, günlük beslenmede; işlenmemiş yahut en az seviyede işlenmiş besinleri tüketmek en doğrusudur. Yani sağlıklı hazırlanmış, çok işlenmemiş ve raf ömrü uzun olmayan besinler ölçülü tüketilebilir.
ETİKET OKUYUN
Hiçbir paketli gıdayı etiketini okumadan almayın. Yani ‘içindekiler’ kısmını âlâ inceleyin. İşlenmiş şeker ya da un içeren, bilmediğiniz içeriklere sahip ya da çok fazla içerikten oluşan eserlerden uzak durun.
TAKLİTLERİNİ YAPIN
Salam, sucuk, sosis üzere çok işlenmiş besinler aslında problemli kümesi oluşturur. Bunların hem çok işlenmeleri hem de raf ömürlerini uzatmak için eklenen katkı unsurları ve ağır sodyum bedene ziyanlıdır. Doğal olarak yapılmış sucuklar bu kategoride değildir lakin oburlarının tüketilmesi uygun olmayacaktır. İşlenmiş eserlerden en çok tüketilenler ise atıştırmalıklardır. Cips, kahvaltılık gevrek ve kraker üzere atıştırmalıklar yerine sağlıklı yağ içeren kavrulmamış kuruyemişler tercih edilmelidir. İşlenmiş besinlerden kurtulmanın en pratik yollarından biri de onların taklitlerini yapmaktır. Ağır sodyum ve katkı hususu içeren cipsler yerine pancar, patates, havuç, kabak, elma ve ayva üzere zerzevat ve meyvelerden fırında cipsler hazırlanabilir.
DİKKAT!
İşlenmiş besinleri fazla tüketen bir kişinin hepsini birden kesmesi pek mümkün değildir. Bu alışkanlığı değiştirmek için ivedi etmeden, her hafta bir işlenmiş gıdayı eleyerek ya da azaltarak, sağlıklı beslenmek daha kolay olur.